Rymowanki jako pomoc edukacyjna mają wiele zalet, o czym można przeczytać na naszej stronie w obszernym artykule pt. „Dlaczego warto czytać rymowanki”.
Jakiś czas temu wymyśliliśmy dla rymowanki jako formy literackiej kilka szczególnych zastosowań. Jednym z nich jest „rymowanka-opisywanka”, w której znajdują się słowa i określenia trudne do werbalnego wyjaśnienia. Stają się one jednak bardziej zrozumiałe dzięki towarzyszącemu rymowance rysunkowi, na którym można po prostu pokazać, co każde określenie znaczy.
| Na obrazku widać stolik, co na czterech nogach stoi, dosyć cienkich i wygiętych. Cztery różne elementy kompozycji ma na blacie, które łatwo rozpoznacie. Jest tam wazon dość pękaty, malowany w piękne kwiaty i butelka bardzo smukła, która jeszcze się nie stłukła. | Jest zwinięty z kartki stożek – tutką ktoś go nazwać może, oraz przedmiot jakiś obły, do niczego niepodobny. Nie ma tam nic kanciastego, co do blatu owalnego raczej by nie pasowało i by mocno zaburzało na stoliku kompozycję, a tak – nie zaburza nic jej. |
Duży zbiór takich rymowanek ukazał się w naszej książce „Rymowane opisywanki”, wydanej przez Wydawnictwo Harmonia w 2012 r.
Innym zaproponowanym przez nas zastosowaniem jest „rymowanka-kolorowanka”. Dorosły czyta dziecku rymowankę, która opisuje rysunek i zawiera wskazówki jak go pokolorować. Rymowankę można przeczytać najpierw w całości, a następnie fragmentami, w miarę postępu kolorowania. Rymowana forma sprzyja skupieniu uwagi i zapamiętaniu wskazówek zawartych w rymowance, a obserwatorowi daje możliwość oceny stopnia zrozumienia tekstu na podstawie tego, jak dziecko koloruje elementy rysunku.
| W oranżerii W oranżerii, co normalne, są rośliny tropikalne. Ta, co kwiaty ma czerwone, liście ma ciemnozielone. Widać palmę daktylową i papugę kolorową, z żółtym wielkim dziobem, która ma w kolorach pięknych pióra: na tułowiu są czerwone, fioletowe na ogonie. Skrzydła żółto-granatowe ta papuga ma. Na głowę Jasia z palmy przeskoczyła, czym go chyba zaskoczyła. Obok klatki siedzi druga, nie tak piękna już papuga. | Tułów szary ma, dziób czarny, czub na głowie jakiś marny, skrzydła ma ciemnozielone, pióra bordo na ogonie. Roześmiani Basia z Jasiem, patrzą na okazy ptasie. Jaś się ubrał kolorowo: bluzę ma pomarańczową, do niej dżinsy wycieruchy. Basia też ma fajne ciuchy: bluzę w żółtym ma kolorze, choć wyblakłym trochę może, i spódnicę ma zieloną, prostą, niczym nie zdobioną. Murek z cegieł jest czerwonych, białym wapnem połączonych. Układ innych tu kolorów, do twojego jest wyboru. |
Zbiór 16 takich rymowanek ukazał się w książce „Rymowanki-kolorowanki z Basią i Jasiem”, wydanej przez Wydawnictwo WiR w 2017 r.
Jeszcze innym naszym pomysłem jest „rymowanka-zgadywanka”. Nie jest to jednak zwyczajna i znana rymowana zagadka, ale rymowane pytanie zadane wprost lub pośrednio o brakujący element na załączonym rysunku, na które dziecko ma odpowiedzieć i brakujący element nazwać.
Zbiór 60 takich rymowanek naszego autorstwa pt. „Czego tu brakuje?” ukazał się w Wydawnictwie Harmonia w 2012 r.
Kolejny sposób wykorzystania rymowanki to „rymowanka-powtarzanka”, w której jej rytm, rym i możliwość powtarzania pewnych schematów wykorzystujemy do wprowadzania do słownika dziecka nowych słów i sformułowań, ale tak, aby były związane z określonym tematem lub znaczeniem. Forma rymowanki ułatwia zapamiętanie i zrozumienie kontekstu ich użycia.
| Negatywne emocje Bartek się oburzył, bo mu ktoś wywróżył, że nie będzie duży. Jacek się zaperzył, bo kiedy się zwierzył, nikt mu nie uwierzył. Marzenka się boczy, bo ją ktoś zaskoczył, mówiąc prawdę w oczy. Marek się rozsierdził, bo gdy coś tam stwierdził, to nikt nie potwierdził. Tomek się zezłościł, bo nie było gości na uroczystości. Jaś się zbulwersował, że mu ktoś coś schował. Cały dzień pyskował. | Zbyszek się obraził i sam wszędzie łaził. Wszystkim się naraził. Mania się uniosła, że nie jest dorosła, a więc się wyniosła. Heniek się obruszył, gdy ktoś to poruszył, że ma duże uszy. Kalinka się wściekła, kiedy raka spiekła, aż w końcu uciekła. Staś się uniósł gniewem, bo kolega pewien, twierdził, że nic nie wie. Czy ci wszyscy rozgniewani byli dobrze wychowani? |
Duży zbiór takich rymowanek ukazał się w książce „Rymowanki-powtarzanki” wydanej także przez Wydawnictwo Harmonia w 2013 r. Niestety, nakład został już wyczerpany, aktualnie szukamy nowego wydawcy.
Innym sposobem na wykorzystanie rymowanki jest „rymowanka-odkrywanka” zastosowana przez nas w wielkoformatowych układankach edukacyjnych do zabawy grupowej z przedszkolakami. Wspólne składanie obrazka polega na stopniowym dokładaniu elementów, zgodnie z instrukcją-rymowanką, czytaną przez osobę dorosłą. Z chwilą położenia ostatniej części, dzieci „odkrywają”, jak wygląda cały obrazek. W serii „Rymowanki-odkrywanki” w latach 2014-2015 ukazały się w Wydawnictwie WiR trzy takie nasze układanki: Drzewo, Domek w lesie i Pod wodą. Niestety, nakład został już wyczerpany, aktualnie szukamy nowego wydawcy.
Wierzymy w nieograniczone możliwości pożytecznego wykorzystania wierszyków i rymowanek na różne sposoby, tak aby wydatnie przyczyniały się do harmonijnego rozwoju zdolności i umiejętności dzieci, dając im jednocześnie możliwość twórczej i radosnej zabawy. Nie ustajemy więc w poszukiwaniu nowych, oryginalnych pomysłów.
Dodaj komentarz